Każdy wie, jak wygląda, ale mało kto zadaje pytanie, co to jest gęsia skórka. Tymczasem informacje na temat jej „przeszłości” czy funkcji mogą być bardzo interesujące. Sprawdź koniecznie, co kryje się pod tą nazwą!
Zapewne każdy doświadczył kiedyś uczucia gęsiej skórki. Ta pojawia się nie tylko pod wpływem emocji (np. podczas wzruszenia), ale stanowi też reakcję na zimno. Nie jest niebezpieczna i w żaden sposób nie wpływa na funkcjonowanie organizmu. Skąd się wzięła, czym tak naprawdę jest i jakie są jej funkcje w dzisiejszych czasach? Tego wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.
Gęsia skórka – co to jest?
Gęsia skórka to tzw. reakcja pilomotoryczna. Powstaje na skutek skurczenia się mięśni, które znajdują się u podstawy mieszków włosowych, co prowadzi do wyprostowania się włosów. Przez to na skórze pojawiają się bardzo małe uwypuklenia przypominające skórę oskubanej gęsi (stąd ta charakterystyczna nazwa). Reakcja pilomotoryczna może wystąpić niemal na każdym fragmencie ciała, na którym znajdują się włosy. Najczęściej pojawia się na rękach i ramionach. Gęsia skórka nie występuje na dłoniach i stopach, ponieważ w tych miejscach nie rosną włoski.
Gęsia skórka – skąd się wzięła?
Większość osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że gęsia skórka jest pozostałością po naszych przodkach. Miliony lat temu podniesione włoski i wybrzuszenia na skórze pełniły bardzo ważną funkcję. Trzeba jednak pamiętać, że wówczas ludzie byli znacznie bardziej owłosieni niż w dzisiejszych czasach. Pod wpływem kurczenia się mięśni znajdujących się u podstawy mieszków włosowych, pomiędzy wyprostowane włoski przedostawało się ciepłe (wcześniej ogrzane) powietrze. Dzięki temu wytwarzała się warstwa chroniąca przed niską temperaturą czy innymi trudnymi warunkami atmosferycznymi.
Kiedy człowiek odkrył ogień, bardzo bujne oraz gęste owłosienie przestało być już mu tak potrzebne jak wcześniej. Z czasem włosków zaczęło zatem ubywać – dzisiaj są one dość cienkie i krótkie. Gęsia skórka na ciele jednak pozostała. Pod wpływem niskiej temperatury włoski mogą się podnosić, ale nie pełnią już takiej funkcji jak kiedyś.
Przeczytaj także: Pielęgnacja twarzy zimą – co robić, aby cieszyć się piękną cerą?
Gęsia skórka na ciele – kiedy się pojawia?
Charakterystyczne dla gęsiej skórki wybrzuszenia pojawiają się głównie wtedy, gdy temperatura się obniża. To właśnie pozostałość po naszych przodkach. Ta reakcja jednak w żaden sposób nas nie ogrzewa – włoski są na to zbyt cienkie i krótkie. Ich najeżenie się sygnalizuje jedynie, że komuś jest zimno. To może stanowić ważną informację dla rodziców dziecka, które np. jeszcze nie mówi.
Gęsią skórkę mogą wywoływać także bardzo silne emocje, takie jak strach. Pod wpływem stresujących sytuacji w organizmie wytwarza się adrenalina, która staje się bezpośrednią przyczyną reakcji pilomotorycznej. Charakterystyczne wybrzuszenia na skórze mogą również powstać z innych powodów. Niektórzy reagują w ten sposób na zapach, dźwięk czy mniej lub bardziej przyjemne wspomnienia.
Co może nasilać gęsią skórkę?
Zdarza się, że u niektórych osób występowanie gęsiej skórki jest natężone. Może być ono permanentne lub nasilić się na konkretnym etapie życia, np. w okresie dojrzewania czy podczas ciąży. Przyczyną takiego stanu rzeczy są wahania hormonalne.
Jest również wiele innych czynników, które nasilają występowanie gęsiej skórki, jak predyspozycje genetyczne, stałe przebywanie w bardzo wysokich temperaturach czy niewłaściwa pielęgnacja. Do natężenia objawów mogą prowadzić: nadmierne wysuszanie skóry, stosowanie mocno perfumowanych produktów, zbyt gorące prysznice lub gruboziarniste peelingi.
Gęsia skórka a rogowacenie okołomieszkowe – co to jest?
Gęsia skórka, czyli reakcja pilomotoryczna, nie występuje na stałe. Włoski szybko wracają do pierwotnego stanu, gdy stres minie lub temperatura się podwyższy. Gęsia skórka często jest jednak mylona z keratosis pilaris, czyli rogowaceniem okołomieszkowym. Problem ten może być uciążliwy szczególnie w okresie letnim. Wówczas u wielu kobiet widać charakterystyczne wybrzuszenia na skórze występujące w okolicach bikini. Rogowacenie okołomieszkowe rzeczywiście wygląda jak gęsia skórka. W przeciwieństwie do niej nie mija jednak samoistnie.
Jaka jest przyczyna jego powstawania? Mieszki włosowe często ulegają tzw. hiperkeratozie, czyli nadmiernemu rogowaceniu. Efektem tego może być zaczopowanie ujść mieszków włosowych, co prowadzi właśnie do powstania gęsiej skórki. Reakcje te najczęściej pojawiają się na udach oraz ramionach. Schorzenie tego typu dotyka głównie dzieci oraz osoby młode. Z problemem warto udać się do dermatologa. Konieczna też będzie odpowiednia pielęgnacja.
Przeczytaj również: Zapalenie mieszka włosowego – wstydliwy problem wielu Polek
Gęsia skórka na stałe – jak pielęgnować skórę dotkniętą rogowaceniem okołomieszkowym?
Jak samodzielnie uporać się z rogowaceniem okołomieszkowym oraz jak przeciwdziałać jego występowaniu? Warto trzymać się kilku zasad. Oto one:
- staraj się nie stosować klasycznego mydła do mycia – produkt ten bardzo wysusza skórę i może sprawiać, że rogowacenie będzie jeszcze bardziej intensywne;
- systematycznie nawilżaj skórę wysokiej jakości produktami kosmetycznymi – balsam czy mleczko należy nakładać regularnie, minimum 1 raz (zawsze po kąpieli), a najlepiej 2 razy dziennie. Wybierając kosmetyki, zwróć uwagę, aby w swoim składzie zawierały m.in. alantoinę, kwas salicylowy, mocznik (20%), panthenol (2%) czy masło shea;
- stosuj bardzo delikatne peelingi do skóry – te gruboziarniste i zbyt intensywnie stosowane, mogą uszkadzać skórę i doprowadzić do jej rogowacenia;
- obchodź się bardzo delikatnie ze swoją skórą – ta wymaga specjalnego traktowania, dlatego pamiętaj, by nie trzeć jej mocno ręcznikiem.
Rogowacenie okołomieszkowe – leczenie
Przy rogowaceniu okołomieszkowym nie obejdzie się bez wizyty u dermatologa. Specjalista oceni stan skóry oraz zastosuje odpowiednie leczenie. Z dużym prawdopodobieństwem zaleci uzupełnienie niedoborów witaminy A oraz C. Warto przyjmować odpowiednie suplementy, ale nie można też zapominać o zdrowych produktach żywnościowych, które zawierają te witaminy w dużych ilościach (szpinak, cytryny, śliwki, papryka, truskawki).
Przeczytaj także: Co to jest pokrzywka i jak sobie z nią poradzić? Porady eksperta
Gęsia skórka u niemowlaka – niebezpieczna czy normalna reakcja?
Na niemowlęcej skórze często dochodzi do różnego rodzaju alergii, odparzeń czy wysypek. Niektóre mogą być bardzo niebezpieczne, ale zdecydowana większość jest naturalną reakcją, z którą można sobie poradzić domowymi sposobami. U małego dziecka czasami również pojawia się gęsia skórka. Czy może okazać się groźna?
Przede wszystkim konieczne będzie odróżnienie klasycznej gęsiej skórki (powstałej np. pod wpływem zimna) od rogowacenia okołomieszkowego. Może się ono pojawić już u bardzo małego dziecka. Zazwyczaj przybiera dość łagodną postać, ale może też okazać się niebezpieczne. W tym przypadku najlepiej jak najszybciej skonsultować się z dermatologiem, ponieważ rogowaceniu może towarzyszyć groźny stan zapalny.
Czy Ty często miewasz gęsią skórkę? A może borykasz się z nią niemal na stałe? Jeżeli reakcja tego typu Cię niepokoi (np. ze względu na częstotliwość jej występowania), koniecznie skonsultuj temat z dermatologiem.