Mikrobiom skóry to wirusy, bakterie, grzyby i roztocza, które znajdują się na jej powierzchni. W odpowiednich ilościach nie stanowią zagrożenia, wręcz przeciwnie. Pełnią funkcję ochronną. Poznaj szczegóły na ten temat.
Mikrobiom skóry, czyli zbiór różnego rodzaju grzybów, wirusów czy roztoczy, ma zabezpieczać skórę przed wystąpieniem groźnych dolegliwości takich jak alergie, AZS, łupież itp. Oczywiście mikroorganizmy w postaci mikrobiomu pełnią funkcje ochronne, gdy żyją w równowadze. Za duża ich ilość może mieć negatywny wpływ na organizm.
Co to jest mikrobiom skóry?
Mikrobiom skóry to dość skomplikowany ekosystem, na który składają się liczne mikroorganizmy takie jak roztocza, wirusy, grzyby czy bakterie. Termin ten powstał dopiero w 2001 roku. Wtedy to Joshua Lederberg otrzymał za swoje odkrycia nagrodę Nobla. W swoich badaniach dowiódł, że powierzchnię skóry człowiek pokrywa zbiór genów wszystkich drobnoustrojów znajdujących się w organizmie człowieka.
Mikrobiom a mikrobiota
Opowiedzieliśmy, czym jest mikrobiom. Mikrobiota skóry to pojęcie mylone z powyższym. Tymczasem to dwa zupełnie różne pojęcia i zjawiska. Mikrobiota to zbiór mikroorganizmów w postaci komórek. Środowisko, które otacza człowieka, składa się z ogromnych ilości różnego rodzaju mikroorganizmów. Te bardzo łatwo dostają się na skórę. Nie wszystkie są korzystne dla skóry, albo obojętne. Część zdecydowanie nie żyje w symbiozie z komórkami skóry. Te ostatnie nazywamy patogenami.
Skład mikrobiomu
Według badaczy ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach w skład mikrobiomu wchodzą następujące typy bakterii. Są to Actinobacteria, Firmicutes, Bacteroidetes i proteobacterai, roztocza z grupy nużeńców oraz grzyby z rodzaju Mallassezia. Część mogą stanowić również wspomniane już patogeny. Zaliczamy do nich przede wszystkim gronkowca złocistego i paciorkowce. Te mogą doprowadzać do zakażenia oraz różnego rodzaju chorób.
Warto pamiętać, że każdy mikrobiom może być inny. W 2015 P. Kowalczyk, K. Głowacka oraz E. Górska opublikowali w „Medycynie rodzinnej” wyniki badań, które wskazują, że tylko 13% drobnoustrojów pobranych z powierzchni dłoni jest taka sama u dwóch osób. Na skład mikrobiomu wpływa także obszar skóry, na którym występuje, jej grubość, temperatura, stopień wilgotności itp. Zbiór mikroorganizmów możesz ulegać zmianie w zależności od panujących warunków. Jeżeli jego równowaga ulegnie zaburzeniu, to często wówczas zaczynają rozwijać się patogeniczne bakterie, bardzo groźne dla organizmu. W efekcie rozwijają się choroby skórne, np. AZS czy uciążliwe alergie.
Warto wiedzieć, że w przewodzie pokarmowych znajduje się aż 10 razy więcej mikroorganizmów niż komórek w całym ciele człowieka.
Mikrobiom – funkcje
Najważniejsze zadanie mikrobiomu to utrzymanie skóry w zdrowiu. Ta wówczas będzie odpowiednio mocna, by chronić organizm przed patogenicznymi drobnoustrojami niebezpiecznymi dla organizmu. Czy wiesz, że mikrobiom ma również ogromny wpływ na kondycję i wygląd skóry? Finalnie zatem możemy powiedzieć, że jego równowaga to gwarancja wysokiej jakości codziennego życia. Musisz jednak zdawać sobie sprawę, że mikrobiom, nawet najlepszy, może ulec zaburzeniu. Wpływa na to wiele czynników – np. nieodpowiednia pielęgnacja, negatywne warunki środowiskowe (wilgotność, temperatura), stan zdrowia (grypa, infekcje) czy po prostu naturalne procesy zachodzące w ludzkim organizmie (np. mikrobiom może ulec zaburzeniu u kobiet w ciąży albo przechodzących menopauzę).
Zdrowy mikrobiom chroni przed wieloma uciążliwymi dolegliwościami skórnymi, takimi m.in. jak:
– grzybice,
– trądzik,
– egzemy,
– łojotokowe zapalenie skóry,
– atopowe zapalenie skóry,
– przedwczesne starzenie,
– reakcje alergiczne,
– nadmierne łuszczenie naskórka.
Przeczytaj także:6 nowatorskich zabiegów medycyny estetycznej, o których jeszcze nie słyszałaś
Jak chronić mikrobiom skóry?
Jak widzisz mikrobiom pełni bardzo ważną funkcję dla organizmu. A to oznacza, że trzeba odpowiednio go chronić, aby nie uległ uszkodzeniu w wyniku działania czynników biologicznych czy mechanicznych. Twój mikrobiom może pracować nieprawidłowo, gdy chorujesz na schorzenia ogólnoustrojowe takie jak: zaburzenia hormonalne, cukrzyca czy nieprawidłowa praca układu odpornościowego. Przy tego typu chorobach pH skóry ulega zmianie. Podobnie jak skład naturalnej lipidowej warstwy naskórka. W efekcie skóra staje się bardziej podatna na zasiedlenie się groźnych patogenów.
Dlatego ochrona mikrobiomu wiąże się z ogólnie dobrą kondycją organizmu. Warto wykonać odpowiednie badania i zastosować leczenie, które poskutkuje poprawą zdrowia tj. wyleczeniem z ww. dolegliwości.
Niestety bardzo często również sami, nieświadomie, niszczymy mikrobiom. Dzieje się tak m.in. z powodu różnych zabiegów kosmetycznych, przede wszystkim tych wiążących się ze złuszczaniem naskórka. Agresywna pielęgnacja również może skończyć się naruszeniem mikrobiomu. Wiele osób zmagających się z przetłuszczającą się skórą sięga po silnie złuszczające kosmetyki. Niestety sporo z nich zawiera w składzie alkohol, który ma bardzo negatywny wpływ na mikrobiom.
Pielęgnując skórę sięgaj po naturalne produkty i traktuj skórę delikatnie. Preparaty, które stosujesz, nie powinny zawierać w składzie silnych detergentów, alkoholu, konserwantów czy sztucznych substancji zapachowych. Oczywiście skórę trzeba regularnie oczyszczać, ale wystarczy robić to dwa razy dziennie (rano i wieczorem). Co ciekawe nadużywanie wody może naruszać mikrobiom (szczególnie mikrobiom skóry twarzy), a wszystko dlatego, że posiada ona odczyn zasadowy. W efekcie częste oczyszczanie może zaburzać lekko kwaśne pH, co nierzadko kończy się uszkodzeniem ochronnej warstwy lipidowej naskórka.
Negatywny wpływ na skórę ma również zbyt długie stosowanie antybiotyków na jej powierzchnię. Ten problem dotyczy przede wszystkim osób zmagających się z trądzikiem.
Jak poprawić mikrobiom skóry?
Jak poprawić stan mikrobiomu? Wykorzystaj do tego dwa składniki: prebiotyki oraz probiotyki. To świetny pokarm dla flory bakteryjnej skóry. Te pierwsze pochodzą z pożywienia. Zaliczamy do nich m.in. celulozę, skrobię czy rozdrobnione bakterie. Probiotyki to żywe bakterie zasilające mikrobiom. Dostępne są m.in. w pokarmach, ale przyjmowane w ten sposób zasilają przede wszystkim mikroflorę jelit, a nie skóry. By pomóc tej drugiej sięgaj po odpowiednie kosmetyki z probiotykami oraz prebiotykami. Wybierając preparaty sprawdzaj ich skład. Dobrze, by znajdowały się w nich także witaminy A, B czy E.
Mikrobiom – balans dla skóry tłustej i nie tylko
Jak widać prawidłowy mikrobiom jest niezwykle ważny dla człowieka. Chroni przed uciążliwymi i niebezpiecznymi chorobami oraz sprawia, że skóra wygląda młodo i promiennie. Bardzo ważne jest więc to, aby odpowiednio dbać o warstwę mikrobiotyczną. Sprawdź wyżej opisane sposoby i zacznij działać już dzisiaj.
