Przeczulica, czyli hiperestezja, nazywana jest „mocnym czuciem”. Chorzy intensywniej doświadczają działających na nich bodźców, np. mogą odczuwać ból po delikatnym dotyku. To bardzo uciążliwe schorzenie. Czy przeczulica skóry jest możliwa do wyleczenia?
Czego się dowiesz z artykułu:
- czym jest hiperestezja
- objawy przeczulicy
- przyczyny powstania przeczulicy
- diagnostyka
- najczęstsze postacie przeczulicy
- jak ją leczyć
- przeczulica u dzieci
Wyobraź sobie, że zakładasz na siebie ubrania – bieliznę, bluzę, spodnie. Od razu czujesz ogromny dyskomfort albo wręcz ból. „Nacisk” odzieży na skórę jest bardzo uciążliwy. W tym przypadku nawet delikatny kontakt może stać się koszmarem. Taka nadwrażliwość na dotyk (i nie tylko) to hiperestezja. Polega na nadmiernym odbieraniu docierających bodźców. Dotyczy przede wszystkim dotyku, ale może też być związana ze wzrokiem, smakiem, węchem i słuchem. Jakie są przyczyny występowania tego schorzenia? Jak długo może trwać przeczulica? Czy da się ją wyleczyć? Na te pytania odpowiadamy w artykule.
Czym jest hiperestezja?
Czym dokładnie charakteryzuje się przeczulica skóry? To jednostka chorobowa, która występuje dość rzadko. Cechuje się różnym nasileniem i może dotyczyć jednego zmysłu albo nawet kilku na raz. Hiperestezja to nadmierna wrażliwość na ból. Zwykły dotyk, nałożenie odzieży czy dźwięk przejeżdżających samochodów nie są szkodliwe dla zdrowej osoby. Natomiast dla tej cierpiącej na przeczulicę często okazują się niezmiernie uciążliwe. Właśnie dlatego ta choroba może naprawdę utrudnić codzienne funkcjonowanie.
Objawy przeczulicy
Objawy przeczulicy związane są z narządem zmysłu, którego dotyka choroba. W związku z tym wyróżniamy następujące rodzaje przeczulicy:
- przeczulica smakowa – dotyczy zmysłu smaku i objawia się podczas jedzenia;
- przeczulica wzrokowa – objawia się nadwrażliwością na światło;
- przeczulica węchowa – objawia się odczuwaniem intensywnych, nieprzyjemnych zapachów;
- przeczulica słuchowa – polega na odbieraniu dźwięków w nieprawidłowy sposób. Dany poziom natężenia dźwięku jest akceptowalny dla osoby zdrowej, natomiast u chorej wywołuje ból i dyskomfort;
- przeczulica dotykowa – najczęściej spotykany rodzaj hiperestezji. Może obejmować różne części ciała, np. plecy, ręce, głowę, twarz. W tym przypadku nawet zwykły dotyk wiąże się z dyskomfortem i bólem. Często powodem występowania hiperestezji skóry jest uszkodzenie nerwów obwodowych lub ośrodkowego układu nerwowego.
Główny objaw przeczulicy to nadmierne reagowanie na bodźce, które nie stanowią problemu dla osoby zdrowej. Ból, pieczenie czy swędzenie utrudniają codzienne funkcjonowanie, dlatego osoby zmagające się z hiperestezją często nie pracują i nie prowadzą towarzyskiego życia.
Przeczulica może trwać bardzo długo. Powinna zostać zdiagnozowana jak najszybciej – nie tylko ze względu na ogromny dyskomfort, który wywołuje. Często jest ona powiązana z innymi chorobami, np. stwardnieniem rozsianym czy cukrzycą.
Przeczytaj również: Kontaktowe zapalenie skóry – co to jest i jak je rozpoznać?
Przeczulica – przyczyny powstawania
Przeczulica może zostać wywołana przez bardzo wiele czynników. Z tego powodu występuje czasowo lub na stałe. Nierzadko towarzyszy infekcjom (np. wirusowemu półpaścowi), ale też autyzmowi, neuropatii obwodowej, schorzeniom z grupy radikulopatii, zespołowi łamliwego chromosomu X, uszkodzeniom tkanek ośrodkowego układu nerwowego, cukrzycy, wściekliźnie, migrenom, porażeniu nerwu twarzowego, ADHD i wielu innym.
Okazuje się, że hiperestejzę może wywołać również picie zbyt dużych ilości kawy. Wówczas objawy pojawiają się na chwilę – wynikają one z nadmiernego pobudzenia rdzenia kręgowego oraz kory mózgu. Do podobnej sytuacji może dojść w przypadku nadużywania alkoholu czy zażywania leków.
Jedną z przyczyn pojawienia się przeczulicy jest także niedobór witaminy B12. Schorzenie to dotyka również niektóre osoby po operacjach, poparzeniach czy innych urazach, którym towarzyszy martwica tkanek lub uszkodzenie nerwów powierzchniowych. Hiperestezja często jest też zauważalna u osób po amputacji kończyn.
Przeczulica – diagnostyka
Pacjenci borykający się z przeczulicą powinni jak najszybciej udać się do neurologa. Specjalista wykona niezbędne badanie oraz przeprowadzi wywiad medyczny na temat przebiegu samej choroby. Dopyta również dokładnie o inne objawy, które mogłyby pomóc określić, jaka jest przyczyna przeczulicy.
W zależności od tego, jaki rodzaj hiperestezji jest podejrzewany, wykonuje się różne badania, np. badania obrazowe (ich celem jest próba znalezienia ewentualnych ognisk uszkodzeń w ośrodkowym układzie nerwowym), badania laboratoryjne (pomagają wykryć zaburzenia gospodarki węglowodanowej i niedobór witamin) oraz badania weryfikujące przewodzenie w nerwach.
Przeczulica skóry – najczęstsza postać hiperestezji
Nadwrażliwość na dotyk to najczęstsza postać hiperestezji. Zazwyczaj wiąże się ona z uszkodzeniem dróg nerwowych. Może być ono spowodowane wieloma czynnikami, np. kontuzją, problemami z kręgosłupem, ale też schorzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Stąd już niedaleka droga do nadwrażliwości na bodziec. Nawet ten najdrobniejszy może w tym przypadku wywołać silny ból.
Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa to częsta przyczyna tego rodzaju dyskomfortu. Jest ona spowodowana uciskiem korzeni nerwowych wychodzących z rdzenia kręgowego. Nadwrażliwość na dotyk może pojawić się także na skutek urazu lub udaru mózgu. W ich wyniku dochodzi do dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego. Przeczulica często powstaje również pod wpływem cieśni nerwów obwodowych, np. przy zespole cieśni nadgarstka.
Przeczulica skórna – jak leczyć?
W leczeniu hiperestezji, jak w wielu innych schorzeniach, chodzi przede wszystkim o zwalczenie przyczyny, która doprowadziła do danego stanu. W wielu przypadkach wystarczy wyleczenie półpaśca oraz wyrównanie poziomu witaminy B12 w organizmie, aby nadwrażliwość ustąpiła. W trakcie leczenia odradza się picie alkoholu, szczególnie jeśli przeczulica związana jest właśnie z korzystaniem z tego rodzaju używek.
W trakcie leczenia stosuje się leki, które mają złagodzić silne objawy. Są to przede wszystkim środki przeciwbólowe, leki przeciwpadaczkowe oraz preparaty uspokajające. Zaleca się także stosowanie odpowiednich ćwiczeń oddechowych oraz innych technik relaksacyjnych – można zapytać o nie lekarza.
Przeczytaj również: Co to jest pokrzywka i jak sobie z nią poradzić? Porady eksperta
Przeczulica u dzieci
Hiperestezja dotyka także dzieci, głównie w wersji nadwrażliwości skórnej. Objawy mogą powstawać w wyniku zaburzeń takich jak ADHD czy autyzm. Konieczna będzie zatem nie tylko wizyta u neurologa, ale także psychologa lub/i psychiatry.
Obawiasz się, że i Ciebie dotyka przeczulica skóry albo inny rodzaj hiperestezji? Nie musisz zmagać się codziennie z uprzykrzającymi życie objawami. Jak najszybciej udaj się do neurologa, który przeprowadzi z Tobą wywiad medyczny i skieruje na odpowiednie badania.
Zaobserwowałeś u bliskiej osoby wyżej opisane objawy? Nie pozwól jej dłużej czekać. Opowiedz o swoich podejrzeniach i umów wizytę u specjalisty. Przeczulicę można wyleczyć. Im szybciej schorzenie zostanie zdiagnozowane, tym lepiej!
